Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đang đứng trước một thách thức lớn trong việc phát triển bóng đá quốc gia. Khác với các quốc gia như Indonesia và Malaysia, VFF đã quyết định không tham gia vào cuộc đua nhập tịch cầu thủ ồ ạt. Quyết định này phản ánh một cách tiếp cận chừng mực nhưng vẫn đầy khôn ngoan, nhằm giữ gìn bản sắc và lịch sử văn hóa của bóng đá Việt Nam. Tuy nhiên, để bóng đá Việt Nam thật sự chuyển mình, cần có những hành động mạnh mẽ và quyết liệt hơn nữa.
Linh hoạt và bền vững
Ghi nhận từ thành công ban đầu của các đội tuyển quốc gia trong khu vực sau khi tăng cường cầu thủ nhập tịch đã gây ra tâm lý lo lắng trong giới hâm mộ Việt Nam. Nỗi ám ảnh bị bỏ lại phía sau trong các cuộc đua ở châu Á khiến nhiều người cho rằng Việt Nam cũng cần mạnh dạn áp dụng phương pháp này. Tuy nhiên, sự thật là bóng đá Việt Nam có những đặc trưng riêng. Các \”ông bầu\” tại Việt Nam vẫn chưa sẵn sàng cho cuộc cách mạng này trong khi các nước phát triển thường dùng những cách điền khuyết khác nhau, dựa trên lịch sử văn hóa và chiến lược đào tạo bài bản.
Có một thực tế khác là nguồn lực cầu thủ trong nước còn hạn chế, với một số ít cầu thủ đạt đẳng cấp cao và đang thi đấu ở những giải quốc tế hàng đầu. Vì vậy, chiến lược tăng cường sức mạnh thông qua nhập tịch cầu thủ cần phải được xem xét cẩn thận và thực hiện một cách có chừng mực, không gây ra rào cản cho những yếu tố truyền thống và văn hóa.
Thay đổi quy trình và quy định
VFF cần kiên định với quyết định không nhập tịch một cách ồ ạt. Thay vào đó, cần tập trung vào việc tìm kiếm những cầu thủ thực sự phù hợp để lên tuyển, tạo động lực cho bóng đá nội địa phát triển bền vững. Điều này cần một khoảng thời gian nhất định nhưng là bước đi cần thiết.
Trong thời gian tới, VFF cũng cần điều chỉnh quy chế bóng đá chuyên nghiệp và thúc đẩy sự cải cách trong tổ chức cũng như điều hành các giải đấu. Cần có một khung pháp lý rõ ràng cho việc đào tạo trẻ tại các câu lạc bộ, trong đó cơ sở vật chất, điều kiện tổ chức cũng phải được đáp ứng ở mức tối thiểu để tham gia thi đấu.
Phải từng bước khắc phục tình trạng \”tháp ngược\” trong hệ thống giải đấu, đặc biệt là tổ chức giải V-League một cách gọn nhẹ nhưng đảm bảo chất lượng để tạo điều kiện cho các đội bóng trở nên mạnh mẽ và có khả năng cạnh tranh tốt hơn trên quy mô châu Á.
Đào tạo trẻ và phát triển bền vững
Hiện nay, việc đào tạo cầu thủ trẻ tại Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn. Chỉ một vài câu lạc bộ như Hoàng Anh Gia Lai hay Sông Lam Nghệ An hiện đang làm tốt trong công tác này. Điều này phần nào phản ánh mức độ phát triển còn hạn chế của bóng đá học đường tại Việt Nam. Cần có một chiến lược đồng bộ giữa các ngành giáo dục và thể thao để phát triển thể chất và kỹ năng cho các thế hệ trẻ, từ đó tạo ra một nguồn nhân lực bóng đá chất lượng hơn.
Song song với việc nâng cao năng lực đào tạo trẻ, VFF cùng các câu lạc bộ cũng cần chú trọng đến việc xuất khẩu cầu thủ. Đây là khía cạnh còn rất thiếu hụt tại bóng đá Việt Nam, nhưng lại là một trong những yếu tố then chốt giúp nâng cao chất lượng đội tuyển quốc gia. Những cầu thủ được \”du học\” bóng đá tại các nền bóng đá phát triển khi trở về sẽ mang theo tư duy, kỹ năng và chuyên môn tiên tiến hơn.
Cuối cùng, nhìn vào những thành công của các đội bóng như Uzbekistan, một quốc gia đã từng đối đầu ngang ngửa với Việt Nam trong quá khứ, cần phải có sự nhìn nhận nghiêm túc từ những nhà quản lý. Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta đã làm gì trong thời gian qua để tiến xa hơn trong hành trình phát triển bóng đá? Đây chính là thời điểm để bóng đá Việt Nam kiện toàn lại các chiến lược phát triển tầm nhìn bền vững cho tương lai.